ʻOihana Hoʻonaʻauao o ka Mokuʻāina ʻo Hawaiʻi

Ka ʻOihana Hoʻonaʻauao o ke Aupuni Hawaiʻi

Hoonaauao Ola

Kākoʻo ka hoʻonaʻauao olakino kūlana kiʻekiʻe a piha i ka maikaʻi holoʻokoʻa o nā haumāna i hiki ai iā lākou ke hoʻokō i ko lākou mau manaʻo hoʻonaʻauao - mai ke aʻo mua ʻana a hiki i ke kulanui, ʻoihana a me ke kamaʻāina. 

He mea nui ka ʻike ola kino i ka ulu ʻana o ka nohona pili kanaka, ka naʻau, ka noʻonoʻo, ke kino a me ka noʻonoʻo. Hiki i ka poʻe akamai i ke olakino ke ʻimi, hoʻomaopopo a hoʻohana i ka ʻike a me nā lawelawe e hoʻomaopopo i nā hoʻoholo a me nā hana e pili ana i ke olakino no lākou iho a me nā poʻe ʻē aʻe. ʻAʻole kēia e kōkua wale i ke kūpaʻa, ka maikaʻi, ka pilina olakino a me ke ʻano maikaʻi o ke ola, akā kōkua pū kekahi i ka pale ʻana a hoʻemi i ka pilikia o ka maʻi, ʻeha a me ka make.

Nā Kūlana hoʻonaʻauao

ʻO ka hoʻonaʻauao olakino o kēia lā e hōʻike ana i ka ulu ʻana o ke kino o ka noiʻi e hōʻike ana:

  • Kākoʻo ʻana i ke olakino, kūpaʻa a me ka maikaʻi holoʻokoʻa o ke keiki holoʻokoʻa (e laʻa, ka ulu ʻana o ka pilikanaka, ka manaʻo, ka noʻonoʻo, ke kino a me ka noʻonoʻo).
  • Ka hoʻomohala ʻana i nā mākau noʻonoʻo olakino e pili ana i nā National Health Education Standards.
  • Ke kūkulu ʻana i ka ʻike hana me ka ʻike pili a me ka hana e pili ana i nā kumuhana pilikia.
  • Hoʻoikaika i ka pilina me ka ʻohana a me ke kaiāulu.
  • Ka hoʻoponopono ʻana i nā pono a me nā makemake o nā haumāna ma o nā ʻike hoʻonaʻauao pili a pilikanaka.
  • ʻO ka mālama ʻana i nā ʻano, nā waiwai a me nā manaʻoʻiʻo e kākoʻo ana i nā ʻano olakino maikaʻi ma o nā leka palekana, komo a mālama a me nā wahi aʻo.

ʻO ka Nā Kūlana Hoʻonaʻauao Ola Ola ma Hawaiʻi (PDF) ua kālele ʻia i ka hoʻomohala ʻana i nā mākau noʻonoʻo olakino o nā haumāna i ka mākaukau ma loko a ma waena o nā pae papa:

  • Kūlana 1: Hoʻomaopopo i nā Manaʻo - E hoʻomaopopo nā haumāna i nā manaʻo e pili ana i ka hoʻolaha olakino a me ka pale ʻana i nā maʻi e hoʻonui ai i ke olakino. 
  • Kūlana 2: Ka Hoʻopili ʻana i nā Manaʻo — E kālele ana nā haumāna i ka mana o ka ʻohana, nā hoa, ka moʻomeheu, ka media, ka ʻenehana a me nā mea ʻē aʻe e pili ana i ke ʻano olakino.
  • Kūlana 3: Loaʻa i ka ʻike, nā huahana a me nā lawelawe - E hōʻike ana nā haumāna i ka hiki ke komo i ka ʻike kūpono, nā huahana a me nā lawelawe.
  • Kūlana 4: Kūkākūkā Interpersonal — E hōʻike ana nā haumāna i ka hiki ke hoʻohana i nā mākau kamaʻilio interpersonal e hoʻomaikaʻi i ke olakino a pale a hōʻemi paha i nā pilikia olakino.
  • Kūlana 5: Hoʻoholo — E hōʻike ana nā haumāna i ka hiki ke hoʻohana i nā mākau hoʻoholo no ka hoʻomaikaʻi ʻana i ke olakino.
  • Kūlana 6: Hoʻonohonoho Pahuhopu - E hōʻike ana nā haumāna i ka hiki ke hoʻohana i nā mākau hoʻonohonoho pahuhopu e hoʻoikaika i ke olakino.
  • Kūlana 7: Hoʻoponopono pono'ī - E hōʻike ana nā haumāna i ka hiki ke hoʻomaʻamaʻa i nā ʻano hoʻomaikaʻi olakino a pale a hōʻemi paha i nā pilikia olakino.
  • Kūlana 8: Kūkākūkā - E hōʻike ana nā haumāna i ka hiki ke kākoʻo no ke olakino pilikino, ʻohana a me ke kaiāulu.
Close up photo of kalo leaves
NO KA IKE HOU

Papahana Hoonaauao Ola
Kelepona: 808-784-6423
leka uila

ʻOiai ʻo ka manaʻo nui o ka hoʻonaʻauao olakino ʻo ia ka hoʻomohala ʻana i nā mākau olakino, pono e kamaʻilio pū ʻia kēia mau mākau me ka ʻike hana i loko o ka pōʻaiapili o nā kumuhana pilikia. Pono ka hoʻonaʻauao olakino e pili ana i nā kūlana maʻamau a kūpono i ka ulu ʻana, pololei i ka lāʻau lapaʻau a hāʻawi i ka ʻike ʻoiaʻiʻo i nā kumuhana pilikia a pau.

  • Ola noʻonoʻo a noʻonoʻo
  • ʻAi olakino a me ka hana kino
  • ʻO ke ola kino a me ke olakino
  • Palekana
  • Kāohi ʻino
  • Ka pale ʻana i ka paka
  • Kāohi i ka waiʻona a me nā lāʻau ʻē aʻe
  • Ke ola kino a me ke kuleana

'Ōlelo Aʻo: ʻO ka hoʻonaʻauao olakino ma prekindergarten ua kūlike me ka Hawaiʻi Early Learning and Development Standards (HELDS).

Nā Koina Papa

Hoʻonaʻauao Ola a me ka hoʻolaha ʻana i nā meaʻai

Hāʻawi ka hoʻonaʻauao olakino a me ka hoʻolaha ʻana i ka meaʻai i ke kumu aʻo e pono ai e hoʻomākaukau i nā haumāna e hana i nā hoʻoholo olakino olakino a hoʻomaʻamaʻa i nā ʻano olakino. ʻO kēia māhele māhele o ka nā alakaʻi olakino ʻo ia hoʻi ka hoʻolaha ʻana o ke kula āpau i nā meaʻai a me nā meaʻai momona a me ka hoʻonaʻauao olakino maikaʻi.

Hoʻonohonoho ʻia nā alakaʻi no ka hoʻonaʻauao olakino a me ka hoʻolaha ʻana i ka meaʻai ʻehā ʻāpana kī:

  1. ʻO nā maʻiʻo aʻo o nā papa hoʻonaʻauao olakino e pili ana i ka nānā ʻana i ka ʻike a me nā mākau e kākoʻo ana i ka ʻai olakino a ua kūlike me nā kūlana HIDOE no ka hoʻonaʻauao olakino.
  2. Hāʻawi ʻia ka hoʻonaʻauao olakino i nā haumāna ma nā papa haʻahaʻa ma kahi o 45 mau minuke i kēlā me kēia pule a me nā papa kiʻekiʻe ma kahi o 200 mau minuke i kēlā me kēia pule.
  3. Hoʻokomo ʻia ka hoʻonaʻauao ʻai meaʻai i nā hana e pili ana i ka moʻomeheu e pili ana i ka ʻāina a me ka lima lima, e like me ka hoʻomākaukau ʻana i ka meaʻai, ka hoʻāʻo ʻana, ka kipa mahiʻai a me nā māla kula.
  4. Pono nā hale kūʻai a pau o ke kula i nā meaʻai a me nā mea inu alakaʻi ʻai. Loaʻa kēia, akā ʻaʻole i kaupalena ʻia, nā puke kula, ka waho o nā mīkini kūʻai aku, nā pepa, nā hae, nā kīwī i loko o ke kula a me nā papa helu.

Nā ala e hāpai ai nā kula i ka meaʻai maikaʻi

Elementary kids playing Tug oʻ War outside
  • Hōʻike ʻia nā memo maikaʻi e pili ana i nā meaʻai meaʻai ma ka pā kula.
  • Hoʻopiha ʻia nā mīkini kūʻai no nā haumāna i ka wai wale nō.
  • Hana ʻia nā meaʻai kula mai ka wā ʻuʻuku e like me ka hiki, me nā meaʻai palaoa piha i kālua ʻia.
  • ʻAʻohe meaʻai i loko o nā momona trans.
  • Loaʻa ka wai inu i nā haumāna i ka wā ʻai.
  • Kāhea ʻia nā papa e kipa aku i ka lumi kuke hale ʻaina e aʻo ai i ka hoʻomākaukau ʻana i nā meaʻai olakino.
  • Hoʻolaha ʻia ka ʻaina kakahiaka maikaʻi, ka ʻaina awakea a me nā meaʻai i nā haumāna a me ko lākou ʻohana.
  • Hōʻike nā māla hoʻonaʻauao i ka ulu ʻana o ka meaʻai.

Nā kumuwaiwai