ʻOihana Hoʻonaʻauao o ka Mokuʻāina ʻo Hawaiʻi

Ka ʻOihana Hoʻonaʻauao o ke Aupuni Hawaiʻi

ʻŌlelo lehulehu

He waiwai waiwai nā moʻomeheu a me nā ʻōlelo a pau. Hoʻokumu ka multilingualism i nā wahi hoʻonaʻauao e kiʻi mai i ka waiwai o ka ʻōlelo like ʻole a me ka ikaika moʻomeheu o nā haumāna o Hawaiʻi. Hoʻomaopopo ka BOE i ke kuleana koʻikoʻi o ka multilingualism i ka hoʻolako ʻana i kahi hoʻonaʻauao kūpono a kaulike no ka holomua o nā haumāna. ʻO ka BOE's Multilingualism for Equitable Education Policy—Kulekele 105-14 (PDF)—alakaʻi i ka HIDOE a me kāna mau kula e apo, paipai a hoʻomau i ka manaʻo lehulehu a me ka moʻomeheu lehulehu e kākoʻo i nā haumāna, nā ʻohana a me nā kaiāulu.

Hawai‘i is multicultural and multilingual. There are two official state languages—Hawaiian and English. Up to 14% of students have been identified as English Learners (ELs) over the past five years; the top five languages spoken at home are Ilokano, Chuukese, Marshallese, Tagalog and Spanish. Studies consistently show that when students’ identities, histories, cultures and languages are included in a meaningful and equitable way, they are better able to learn and succeed in school and beyond. 

Pahuhopu 

ʻO nā pahuhopu nui ʻekolu i hōʻike ʻia i loko o ke kulekele: 

  1. E hoʻolako i nā papahana ʻōlelo no nā haumāna he nui ʻōlelo, ʻo ia hoʻi nā haumāna i ʻike ʻia ʻo EL a me nā haumāna makemake e aʻo i kahi ʻōlelo hou; 
  2. Hāʻawi i nā kumu hoʻonaʻauao kūpono me ka ʻike kūpono, nā mākau a me nā mea aʻo; a 
  3. Hāʻawi kākoʻo hoʻolaha i nā ʻohana e komo ikaika i ka hoʻonaʻauao ʻana i kā lākou mau keiki. 

Ua kākau ʻia nā pahuhopu o kēia kulekele i hui pū ʻia me nā hui ʻōlelo nui a pau ma Hawaiʻi: ka ʻōlelo Hawaiʻi, ka ʻōlelo Pelekania, nā ʻōlelo honua/heritage, a me ka ʻōlelo hōʻailona ʻAmelika. 

Ma hope o ka ʻae ʻia ʻana o ke kulekele i ka makahiki 2016, ua hoʻokumu ʻia kahi hoʻolālā hoʻokō hana e ka Multilingualism Policy Work Group i hoʻohui i nā mea āpau o ke kulekele i loko o kahi palapala hana me nā pahuhopu ʻeono: 

  • Pahuhopu 1: E hoʻolako i nā papahana ʻōlelo no nā haumāna he nui ʻōlelo 
  • Pahuhopu 2: Hāʻawi i nā kumu hoʻonaʻauao kūpono me ka ʻike kūpono, nā mākau, a me nā mea pono 
  • Pahuhopu 3: Hāʻawi i nā kākoʻo hoʻolaha i nā ʻohana 
  • Pahuhopu 4: E hoʻokumu i komite aʻoaʻo mau 
  • Pahuhopu 5: Hāʻawi i kahi hōʻike makahiki i ka BOE 
  • Pahuhopu 6: E ʻimi i nā kālā kūpono no ka hoʻokō ʻana i ke kulekele Multilingualism 

Nā pōmaikaʻi 

Nā ʻike noiʻi o Nā pōmaikaʻi o ka Multilingualism (PDF) ua kuhikuhi mau i nā pono hoʻonaʻauao, ʻōlelo a me ka pilikanaka o ka ʻae ʻana i nā haumāna i ʻike ʻia he mau EL e hoʻomau i ka hoʻomohala ʻana i kā lākou ʻōlelo home me ke aʻo ʻana i ka ʻōlelo Pelekane. ʻO nā laʻana o ia mau pōmaikaʻi: ka loaʻa ʻana o ka ʻike maʻiʻo ma nā ʻōlelo maʻa, e hopena maikaʻi i ka ulu ʻana o ka naʻau; ʻoi aku ka mākaukau ma nā ʻōlelo he nui; a me ka hōʻoiaʻiʻo ʻana i ka ʻike o nā haumāna, e hopena maikaʻi ana i ka hoʻokō. 

Ua kuhikuhi pū nā ʻimi noiʻi i nā pono like ʻole o ka bi/multilingualism no ka poʻe ʻōpio i ʻike ʻole ʻia he EL. Loaʻa i kēia mau pōmaikaʻi ka hoʻomaikaʻi ʻana i nā mākau multitasking, ka ʻike hohonu a me ka mahalo i nā moʻomeheu like ʻole, a me ka hoʻonui ʻana i ka mākaukau moʻomeheu. Ma muli o kēia mau pono i hoʻokumu ʻia e HIDOE a sila biliteracy hiki i nā haumāna ke hoʻoikaika i kā lākou diploma.

Ke hoʻohui nei nā kula he nui o Hawaiʻi i ka ʻōlelo ʻōlelo a me ka moʻomeheu like ʻole i loko o kā lākou moʻomeheu kula a me nā haʻawina ma nā ʻano like ʻole.