ʻO Nā Hopena Aʻo (HĀ) kahi ʻāpana holoʻokoʻa o ka 'Oihana e hoʻomohala i nā mākau, nā ʻano a me nā ʻano e hoʻomanaʻo ana i ke ʻano kūʻokoʻa o ka Hawaiʻi, a me ka mahalo i nā ʻano a me nā waiwai o ka ʻōlelo a me ka moʻomeheu ʻōiwi o Hawaiʻi.
Kāpae
I ka makahiki 2013, ua hōʻuluʻulu ʻo Cheryl Lupenui, lālā o ka Papa Hoʻonaʻauao mua i nā hui kaiaulu a me nā ʻelele HIDOE e komo i ka loiloi a me ka hoʻoponopono hou ʻana o BOE Policy 4000, General Learner Outcomes. Ma muli o ke kaʻina hana, ua hana ʻia nā manaʻo e haʻalele i ke Kumukānāwai 4000, a ma kahi o ka hana ʻana i kahi ʻano kulekele hou. ʻO kēia kulekele hou, ʻo E-3 (ʻo ia hoʻi ʻo Ends Policy 3), e hāʻawi i kahi papa hana no ka 'Oihana e hoʻomohala i loko o kāna poʻe limahana a me nā haumāna i nā mākau, nā ʻano a me nā ʻano e hoʻomanaʻo ai i ke ʻano kūʻokoʻa o ka Hawaiʻi a me ka mahalo i nā ʻano a me nā waiwai o ka ʻōlelo a me ka moʻomeheu ʻōiwi o Hawaiʻi. I Iune 2015 ua ʻae ʻia ke kulekele e ka BOE.
Kulekele E-3: Nā Hopena Aʻo (HĀ)
ʻO Nā Hopena Aʻo (“HĀ”) kahi papa hana o nā hopena e hōʻike ana i nā loina kumu a me nā manaʻoʻiʻo o ka 'Oihana Hoʻonaʻauao i ka hana a puni ka ʻōnaehana hoʻonaʻauao aupuni o Hawaiʻi. Ke hana pū nei ka 'Oihana Ho'ona'auao ma ke 'ano he 'ōnaehana e ho'okomo i nā mea a pau o ke kaiāulu ākea e ho'omohala i nā mākau e ho'oikaika ai i ka mana'o o ka noho 'ana, ke kuleana, ka maika'i, ke aloha, ka maika'i piha a me ka Hawai'i ("BREATH") i loko o kākou iho, nā haumāna a me nā mea 'ē a'e. Me ke kahua o nā loina Hawaiʻi, ka ʻōlelo, ka moʻomeheu a me ka mōʻaukala, hōʻike ʻo HĀ i ke ʻano kūʻokoʻa o ka Hawaiʻi a he mea koʻikoʻi ma nā wahi aʻo a pau. Kākoʻo ʻo HĀ i ke kaʻina aʻo holoʻokoʻa me ka hoʻopiʻi ākea a me ka noi e alakaʻi i nā haumāna a me nā alakaʻi o ke kaiāulu kula holoʻokoʻa.
Pono nā kumu alakaʻi ma lalo nei e alakaʻi i nā hana a pau e hoʻohana i ka HĀ ma ke ʻano he hoʻolālā hopena.
- Pili nā hopena ʻeono a ʻaʻole pono e hoʻohana ʻokoʻa.
- Pono nā ʻōnaehana kākoʻo a me nā kumuwaiwai kūpono no ka hoʻokō kūleʻa a me ka noʻonoʻo.
- Pono ka hoʻolālā a me ka hoʻomākaukau ʻana e hui pū, hui a i loko o kahi manawa kūpono i nā pono o nā kula a me ko lākou mau kaiāulu.
- Hiki ke kiʻi ʻia nā laʻana o HĀ i kēia manawa ma ke ʻano he kumu no ka ʻike.
- Aia nā lālā a pau o ke kaiāulu kula i ke alakaʻi o HĀ.
Kumu:
ʻO ke kumu o kēia kulekele ʻo ia ka hāʻawi ʻana i kahi papa hana hopena e hoʻohana ʻia e ka poʻe e hoʻomohala nei i ka hoʻokō hoʻonaʻauao, ke ʻano, ke olakino a me ka pilikanaka-manaʻo maikaʻi o kā mākou mau haumāna a pau loa.
ʻO ka manaʻo HĀ
Aia i loko o nā hualoaʻa ʻeono o HĀ nā loina e pili ana i nā moʻomeheu āpau. ʻO ka hoʻonaʻauao ʻana i nā haumāna ma kahi kaiapuni o HĀ e hoʻonui a hoʻoikaika i kēlā me kēia kanaka e komo i ka huakaʻi aʻo. Pono nā kumu a me nā limahana o ka 'Oihana e lilo i kumu hoʻohālike o nā ʻano e kuhikuhi i nā haumāna i ke ʻano o kēia mau hopena ma ka hana. Paipai ʻia ka poʻe i hoʻoneʻe ʻia e nā pahuhopu a me nā manaʻo o HĀ e hoʻohana i ia mea i kā lākou hana i kēlā me kēia lā. Hoʻokipa ke Keʻena Hoʻonaʻauao Hawaiʻi i nā moʻolelo o nā hana maikaʻi a me nā kūleʻa āu e makemake ai e kaʻana like.
Nā kumuwaiwai kī
- Nā Hopena Aʻo (“HĀ”) Handout (PDF)
ʻEono mau hopena e hoʻoikaika ʻia i kēlā me kēia haumāna i ka wā o kā lākou huakaʻi aʻo K-12. - HĀ Assessment for Learning Project (PDF)
He pailaka makahiki ʻelua no ka hoʻomohala ʻana i ke kaʻina loiloi moʻomeheu no nā hopena HĀ. - Noi Kākoʻo Nā Hopena Aʻo (Google Doc)
E ʻoluʻolu e hoʻopiha i kēia palapala no ke noi ʻana i ke kākoʻo a/a i ʻole nā kumuwaiwai e pili ana i nā hōʻike, hoʻomaʻamaʻa, a me nā palapala hāʻawi HĀ a me nā pepa hoʻolaha. - ʻŌlelo HĀ (PDF)
Hāʻawi kēia palapala i ka ʻike a me ka wehewehe ʻana i nā huaʻōlelo HĀ like ʻole.