ʻOihana Hoʻonaʻauao o ka Mokuʻāina ʻo Hawaiʻi

Ka ʻOihana Hoʻonaʻauao o ke Aupuni Hawaiʻi

Ua paʻi ʻia nā haumāna kiʻekiʻe o Waipahu i mea kākau

Three books on leaves

ʻO ka nui, ma kahi o 175 mau haumāna o ka papahana English Learner (EL) o ke kula—nā haumāna me ka mākaukau ʻōlelo Pelekania liʻiliʻi — i komo ma ka kākau ʻana i nā moʻolelo e hōʻike ana i kā lākou mau hoʻoilina mai Chuuk, Pohnpei, Marshall Islands, Philippines, Samoa a me Tonga.

Ua kākau nā haumāna i nā moʻolelo ma ka ʻōlelo Pelekania me ka hoʻokomo ʻana i kā lākou ʻōlelo home. Ua hui pū ʻia kekahi me nā haumāna ʻaʻole EL i kōkua i ka hoʻoponopono ʻana i nā ʻāpana a i ʻole ka hana ʻana i nā kiʻi no nā moʻolelo.

Approximately 50 stories were selected for publication in each of the books by Bess Press:

  • "Windows a me nā aniani"– Described as an anthology that serves as a window into the student authors’ cultures and a mirror reflecting universal human experiences. The students’ voices provide insights into their lives and reflect the diversity of the Waipahu community. Students said the book explores themes of family, identity, challenges and loss, new beginnings and love.
  • “Paʻa” – Hōʻike ʻia ma ke ʻano he hōʻuluʻulu o nā moʻolelo moʻolelo mai ka Philippines, ka mokupuni ʻo Marshall a me Chuuk i hoʻoili ʻia i nā hanauna a mālama ʻia no ka hanauna hou a me nā mea hou.

Hoʻopili ʻia ka puke ʻālohilohi i nā hana noʻeau haumāna a papa inoa i nā mea kākau: Multilingual Marauders, e pili ana i ka mascot o Waipahu High.

ʻO Waipahu ke kula aupuni nui ʻelua o ka mokuʻāina me 2,500 mau haumāna, a ma kahi o 18% o nā haumāna i loaʻa nā kākoʻo EL. Palua ia huina he mau haumāna EL o kēia manawa a i ʻole ma mua, e like me ka Principal Zachary Sheets.

ʻO kēia ka lua a me ke kolu o nā puke ma ka moʻo, i kākoʻo kālā ʻia ma ke kālā ma lalo o ke Keʻena Hoʻonaʻauao o ka Mokuʻāina ʻo Hawaiʻi Hāʻawi kālā hoʻomohala mokuʻāina ʻo Comprehensive Literacy State Development Grant. The first book – “Ke ala aʻe mai ko mākou Aʻa” - ua hoʻokuʻu ʻia i ka makahiki i hala; ʻelua hou aʻe i ka hana.

Ua ola ka papahana ma lalo o ko Waipahu High's EL Program coordinator, Jeremiah Brown, nāna i hoʻomaikaʻi i ke kākoʻo o nā haumāna, nā kumu, nā mea hoʻolaʻa kōkua ʻōlelo Bilingual/Bicultural School-Home, nā mea kākau kūloko a aupuni, a me ka hoʻokele o ke kula no ka holomua o ka hana. 

“He moʻolelo hoihoi loa nā haumāna a pau, nā mea a lākou i hana ai i ko lākou ola ʻana a mai nā wahi hoihoi mai. Ua ʻike mākou aia nā mea ma laila e hiki ke hoʻopiha i kahi puke," wahi a Brown, "akā, manaʻo wau ʻo ka mea kahaha nui iaʻu ʻo ka loaʻa ʻana o ka puke kino i kahi ʻokoʻa. ʻO ka loaʻa ʻana o ia e kaʻana like i mea maoli a poina iā lākou. "

"ʻO kēia kekahi o nā papahana maikaʻi loa aʻu i hana ai i kaʻu ʻoihana aʻo - e hāʻawi iā lākou i kā lākou moʻolelo, e ʻike iā lākou e heluhelu i kā lākou mau moʻolelo i mua o ka lehulehu, e ʻike i ko lākou hilinaʻi a ʻike iā lākou i ka mana. ” wahi a Brown. 

ʻO Waipahu senior Pauleen Keith Figuracion, nona ka moʻolelo e pili ana i ka ʻōlelo aʻo ʻana o ka moʻolelo Filipino e kūʻē i ka manaʻoʻiʻo i paʻi ʻia ma "Rising from our Roots," i ʻōlelo ʻia he mea kākau i paʻi ʻia ua kōkua iā ia e loaʻa ka hilinaʻi a ʻaʻole hoʻi e noʻonoʻo pono i kāna leo. Ua hele ʻo ia e heluhelu i kāna moʻolelo i nā haumāna haʻahaʻa o ke kaiāulu. 

“He ʻike maikaʻi ia iaʻu mai ka wā i hiki ai iaʻu ke hōʻike i koʻu mau mākau lehulehu. Makaʻu maoli au i ka haʻi ʻōlelo lehulehu akā ua lanakila au,” wahi a Figuracion, ka mea i loaʻa iā ia kahi Sila o ka Biliteracy ma Ilokano a me Tagalog, he inoa no nā haumāna puka kula aupuni e hōʻike ana i ka mākaukau kiʻekiʻe ma kekahi o nā ʻōlelo kūhelu ʻelua o ka mokuʻāina. a i ʻole ka ʻōlelo Hawaiʻi) a ma kahi o hoʻokahi ʻōlelo hou aʻe.

ʻO Figuracion kekahi o nā haumāna Waipahu ʻehā i hāʻawi ʻia i kahi haʻawina $1,000 i kākoʻo kālā ʻia e ke kūʻai ʻana i nā puke. Ua loaʻa pū ʻo Seniors Christian Dave Tangonan (loaʻa iā Seal of Biliteracy in Ilokano) a me Evon Jyka Lozano (loaʻa iā Seal of Biliteracy ma Ilokano a me Tagalog), me Amleht Netwan (loaʻa iā Seal of Biliteracy in Marshallese) i puka i ka makahiki i hala, ua loaʻa pū i nā haʻawina $1,000. .

Ua hāʻawi ka mea kākau ma Kaleponi ʻo Elizabeth Jimenez, nāna i kōkua i ka papahana, i nā ʻōlelo koʻikoʻi i ka wā o kahi hanana hoʻolauleʻa i mālama ʻia i ka Pōʻalua ma ka hale waihona puke o Waipahu High i hele ʻia e nā haumāna, nā limahana kula a me nā mea kākoʻo. 

Ua hoʻoikaika ʻo ia i ke kuleana a me ke koʻikoʻi o ka haʻi ʻana o nā haumāna i kā lākou mau moʻolelo ma ke kaʻana ʻana i kahi ʻōlelo ʻōlelo ʻApelika e ʻōlelo ana: "A hiki i ka liona haʻi ʻana i ka moʻolelo, ʻo ka mea hahai holoholona ke kanaka koa." 

"Eia mākou i kēia lā e hoʻolauleʻa i ka haʻaheo o Waipahu o nā liona a me nā liona wahine i loaʻa ko lākou leo, aʻo e kākau a haʻi i kā lākou mau moʻolelo no nā manawa a pau," wahi a Jimenez. "Ke hōʻike nei mākou i kā lākou hoʻoilina i kēia kaiāulu (a) mahalo i kā lākou mea kākau."