ʻOihana Hoʻonaʻauao o ka Mokuʻāina ʻo Hawaiʻi

Ka ʻOihana Hoʻonaʻauao o ke Aupuni Hawaiʻi

Multilingual Waipahu High students become published authors

Three books on leaves

ʻO ka nui, ma kahi o 175 mau haumāna o ka papahana English Learner (EL) o ke kula—nā haumāna me ka mākaukau ʻōlelo Pelekania liʻiliʻi — i komo ma ka kākau ʻana i nā moʻolelo e hōʻike ana i kā lākou mau hoʻoilina mai Chuuk, Pohnpei, Marshall Islands, Philippines, Samoa a me Tonga.

Ua kākau nā haumāna i nā moʻolelo ma ka ʻōlelo Pelekania me ka hoʻokomo ʻana i kā lākou ʻōlelo home. Ua hui pū ʻia kekahi me nā haumāna ʻaʻole EL i kōkua i ka hoʻoponopono ʻana i nā ʻāpana a i ʻole ka hana ʻana i nā kiʻi no nā moʻolelo.

Ma kahi o 50 mau moʻolelo i koho ʻia no ka paʻi ʻana ma kēlā me kēia puke e Bess Press:

  • "Windows a me nā aniani"– Ua wehewehe ʻia ma ke ʻano he moʻolelo mele e lilo ana i puka makani i nā moʻomeheu a nā haumāna a me ke aniani e hōʻike ana i nā ʻike kanaka āpau. Hāʻawi ka leo o nā haumāna i nā ʻike i ko lākou ola a hōʻike i ka ʻokoʻa o ke kaiāulu o Waipahu. Wahi a nā haumāna, ʻimi ka puke i nā kumuhana o ka ʻohana, ka ʻike, nā pilikia a me ka nalowale, nā hoʻomaka hou a me ke aloha.
  • “Paʻa” – Hōʻike ʻia ma ke ʻano he hōʻuluʻulu o nā moʻolelo moʻolelo mai ka Philippines, ka mokupuni ʻo Marshall a me Chuuk i hoʻoili ʻia i nā hanauna a mālama ʻia no ka hanauna hou a me nā mea hou.

Hoʻopili ʻia ka puke ʻālohilohi i nā hana noʻeau haumāna a papa inoa i nā mea kākau: Multilingual Marauders, e pili ana i ka mascot o Waipahu High.

ʻO Waipahu ke kula aupuni nui ʻelua o ka mokuʻāina me 2,500 mau haumāna, a ma kahi o 18% o nā haumāna i loaʻa nā kākoʻo EL. Palua ia huina he mau haumāna EL o kēia manawa a i ʻole ma mua, e like me ka Principal Zachary Sheets.

ʻO kēia ka lua a me ke kolu o nā puke ma ka moʻo, i kākoʻo kālā ʻia ma ke kālā ma lalo o ke Keʻena Hoʻonaʻauao o ka Mokuʻāina ʻo Hawaiʻi Hāʻawi kālā hoʻomohala mokuʻāina ʻo Comprehensive Literacy State Development Grant. ʻO ka puke mua - "Ke ala aʻe mai ko mākou Aʻa” - ua hoʻokuʻu ʻia i ka makahiki i hala; ʻelua hou aʻe i ka hana.

Ua ola ka papahana ma lalo o ko Waipahu High's EL Program coordinator, Jeremiah Brown, nāna i hoʻomaikaʻi i ke kākoʻo o nā haumāna, nā kumu, nā mea hoʻolaʻa kōkua ʻōlelo Bilingual/Bicultural School-Home, nā mea kākau kūloko a aupuni, a me ka hoʻokele o ke kula no ka holomua o ka hana. 

“He moʻolelo hoihoi loa nā haumāna a pau, nā mea a lākou i hana ai i ko lākou ola ʻana a mai nā wahi hoihoi mai. Ua ʻike mākou aia nā mea ma laila e hiki ke hoʻopiha i kahi puke," wahi a Brown, "akā, manaʻo wau ʻo ka mea kahaha nui iaʻu ʻo ka loaʻa ʻana o ka puke kino i kahi ʻokoʻa. ʻO ka loaʻa ʻana o ia e kaʻana like i mea maoli a poina iā lākou. "

"ʻO kēia kekahi o nā papahana maikaʻi loa aʻu i hana ai i kaʻu ʻoihana aʻo - e hāʻawi iā lākou i kā lākou moʻolelo, e ʻike iā lākou e heluhelu i kā lākou mau moʻolelo i mua o ka lehulehu, e ʻike i ko lākou hilinaʻi a ʻike iā lākou i ka mana. ” wahi a Brown. 

ʻO Waipahu senior Pauleen Keith Figuracion, nona ka moʻolelo e pili ana i ka ʻōlelo aʻo ʻana o ka moʻolelo Filipino e kūʻē i ka manaʻoʻiʻo i paʻi ʻia ma "Rising from our Roots," i ʻōlelo ʻia he mea kākau i paʻi ʻia ua kōkua iā ia e loaʻa ka hilinaʻi a ʻaʻole hoʻi e noʻonoʻo pono i kāna leo. Ua hele ʻo ia e heluhelu i kāna moʻolelo i nā haumāna haʻahaʻa o ke kaiāulu. 

“He ʻike maikaʻi ia iaʻu mai ka wā i hiki ai iaʻu ke hōʻike i koʻu mau mākau lehulehu. Makaʻu maoli au i ka haʻi ʻōlelo lehulehu akā ua lanakila au,” wahi a Figuracion, ka mea i loaʻa iā ia kahi Sila o ka Biliteracy ma Ilokano a me Tagalog, he inoa no nā haumāna puka kula aupuni e hōʻike ana i ka mākaukau kiʻekiʻe ma kekahi o nā ʻōlelo kūhelu ʻelua o ka mokuʻāina. a i ʻole ka ʻōlelo Hawaiʻi) a ma kahi o hoʻokahi ʻōlelo hou aʻe.

ʻO Figuracion kekahi o nā haumāna Waipahu ʻehā i hāʻawi ʻia i kahi haʻawina $1,000 i kākoʻo kālā ʻia e ke kūʻai ʻana i nā puke. Ua loaʻa pū ʻo Seniors Christian Dave Tangonan (loaʻa iā Seal of Biliteracy in Ilokano) a me Evon Jyka Lozano (loaʻa iā Seal of Biliteracy ma Ilokano a me Tagalog), me Amleht Netwan (loaʻa iā Seal of Biliteracy in Marshallese) i puka i ka makahiki i hala, ua loaʻa pū i nā haʻawina $1,000. .

Ua hāʻawi ka mea kākau ma Kaleponi ʻo Elizabeth Jimenez, nāna i kōkua i ka papahana, i nā ʻōlelo koʻikoʻi i ka wā o kahi hanana hoʻolauleʻa i mālama ʻia i ka Pōʻalua ma ka hale waihona puke o Waipahu High i hele ʻia e nā haumāna, nā limahana kula a me nā mea kākoʻo. 

Ua hoʻoikaika ʻo ia i ke kuleana a me ke koʻikoʻi o ka haʻi ʻana o nā haumāna i kā lākou mau moʻolelo ma ke kaʻana ʻana i kahi ʻōlelo ʻōlelo ʻApelika e ʻōlelo ana: "A hiki i ka liona haʻi ʻana i ka moʻolelo, ʻo ka mea hahai holoholona ke kanaka koa." 

"Eia mākou i kēia lā e hoʻolauleʻa i ka haʻaheo o Waipahu o nā liona a me nā liona wahine i loaʻa ko lākou leo, aʻo e kākau a haʻi i kā lākou mau moʻolelo no nā manawa a pau," wahi a Jimenez. "Ke hōʻike nei mākou i kā lākou hoʻoilina i kēia kaiāulu (a) mahalo i kā lākou mea kākau."